q-tips: bizons of wolven

BKN, brancheorganisatie Kringloopbedrijven Nederland, heeft stap voor stap een keurmerk ingevoerd. Tips uit de Q-sessie.

Elk keurmerk heeft een binnenkant en een buitenkant. Het prikkelt leden om een bepaalde kwaliteit te behalen en het maakt dat in de vereniging voortdurend aandacht is voor kwaliteit en vernieuwing. Aan de buitenkant helpt het leden om zich te onderscheiden in de markt en maakt het voor klanten en anders stakeholders duidelijk waar zij voor staan. Een succesvol keurmerk wordt dan een merk.

100% draagvlak
Een verplicht keurmerk leidt vanzelf tot 100% draagvlak. Maar dat is bij de invoering wel  heel spannend. BKNleden krijgen de tijd om het keurmerk in te voeren, maar uiteindelijk moeten ze het behalen. De invoering van een keurmerk kan leden kosten en kan nieuwe leden aantrekken.

Bizons of wolven
Tijdens de q-sessie kwam de vraag op: ben je als vereniging een kudde bizons of een roedel wolven. In een kudde bizons lopen de leiders voorop en aan de buitenrand van de groep. Te zwakke dieren blijven achter. In een roedel wolven lopen de leiders juist achterin en de jonge dieren voorop.

Schildje
Brancheverenigingen geven van oudsher aan leden een schildje voor naast de deur en sommige doen dat nog. Dit merk is lang niet altijd geladen met een keurmerk. Het schildje geeft blijkbaar een goed signaal naar klanten en anders stakeholders.

Van keur naar merk
Andersom is het nog niet zo gemakkelijk van een keurmerk een merk te maken, zeker op de consumentenmarkt – alweer een label!?  BKN koos ervoor om binnen de winkels duidelijk zichtbaar te maken waar het keurmerk voor staat. Voor de leden is het met name belangrijk dat zij aan anders stakeholders, zoals gemeenten, kunnen laten zien waar zij voor staan als het gaat om het recyclingproces en sociaal ondernemerschap.

Tips uit de Q-sessie:

Ontwikkel samen: Overleg intensief met leden over de invoering van een keurmerk, waarom je dat zou doen en voor welke aspecten van het proces van leden. Ontwikkel de normenset samen met leden.

Maak het invoeren gemakkelijk en aantrekkelijk:  BKN heeft een quick scan, leden kunnen snel zien hoeveel ze nog moeten doen en heeft vouchers, waarmee leden externe experts kunnen inschakelen.

Richt het keurmerk zo in dat het leden helpt om beter te worden. Bijvoorbeeld bij BKN leden is veel verloop en werken veel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dan is het goed om werkproces op papier te hebben, maar wel in heldere taal. Dat vergemakkelijkt de overdracht en helpt de kwaliteit bewaken.

Aarzel niet om interne audits te houden: Met een goed auditproces en het extern opleiden en begeleiden van de auditeurenpool,  kun je prima werken met auditeurs uit de leden zelf. Houd de vinger aan de pols.

Blijf je keurmerk monitoren en ontwikkelen, zonder dat het steeds ingewikkelder wordt. Doe dit samen met leden. Aandachtspunten zijn zowel intern – bijvoorbeeld hoe kunnen we de administratie rond het keurmerk nog verder verminderen – als extern – bijvoorbeeld hoe kunnen we ketenverantwoordelijkheid nemen in het recyclen van spullen.