het is de laatste minuut, wie neemt de strafschop?

Verantwoordelijkheid hebben, krijgen en nemen, hierover hoort Chert Hento mensen dagelijks in zijn praktijk als trainer en consultant. Maar kan dat altijd en hoe stuur je dat aan als leider van jouw verenigingsteam? Hierover gaat zijn bijdrage aan het netwerk voor directeuren van grote verenigingen.

Blog door Chert Hento

Verantwoordelijkheid nemen voor je eigen handelen of gedrag, kan dat eigenlijk wel altijd? Zijn we daar wel altijd toe in staat? Wat ik zie, is dat we uit het oog verliezen dat er grenzen zijn aan wat professionals aan verantwoordelijkheid aankunnen. Als de verantwoordelijkheid te groot wordt, te veel stress oplevert of er gewoonweg te weinig competenties zijn om die te dragen, komen we aan bij een grens. De mensen die aan kunnen geven waar voor hun de grens ligt, noemen we professionals en goede werknemers. Zij nemen verantwoordelijkheid.

Medewerkers die dat niet aan kunnen geven, veroorzaken vaak chaos en ellende. Er wordt op ze gerekend maar ze verzaken. Ze nemen iets op hun nek wat ze niet kunnen waarmaken. Ik zie in veel organisaties dat verantwoordelijkheid gegeven wordt aan een functie en niet aan een persoon en daar gaat het mis. Medewerkers moeten meer geholpen worden bij het managen van hun verantwoordelijkheden, nog even daargelaten welke dat dan precies zijn.

Zo zit ik met groeiende verbazing te kijken naar de strafschoppenmalaise in zowel de eredivisie als in Europese of interlandwedstrijden. Bekijk Harry Kane van Engeland eens bij het laatste WK. Zo hoort het, los van de keeper jaagt hij de bal snoeihard en met zuivere precisie in de hoek. Onhoudbaar. Wat Memphis Depay doet met de bekende Panenka penalty tegen Frankrijk kan alleen als het inderdaad de laatste minuut is en het al 1-0 staat. Als de keeper gewoon blijft staan, sta je voor paal.Maar we hebben ook de laatste League cupwedstrijd van Manchester City tegen Leicester City waar drie spelers van Leicester de penalty missen omdat ze gokken dat de keeper misleid is en de verkeerde hoek induikt. Of de laatste penaltyreeks van Nederland op het WK tegen Mexico in de halve finale.

Het is haalbaar om een scoringspercentage van dik 90% te bereiken. De verantwoordelijkheid die een speler moet dragen is vaak te groot, haal dat bij hem weg en je zult zien dat het percentage benutte penalty’s met sprongen toeneemt. Populair bij spelers is om te wachten tot de keeper iets doet of een schijnbeweging te maken die de keeper naar de verkeerde hoek stuurt. Fout! Als je je afhankelijk maakt van een keeper en niet van jezelf, vraag je om problemen. Bovendien ziet het er ook nog knullig uit als de keeper jouw hoek induikt.

Je zult toch voor lijfsbehoud of kampioenschap in de laatste minuut, bij 1-1, de strafschop moeten nemen zeg! Uit verschillende onderzoeken blijkt dat onder stress verkeerde keuzes worden gemaakt. Eindverantwoordelijk zijn voor het benutten van een strafschop veroorzaakt zulke stress. Help die speler nou, ontneem hem of haar die verantwoordelijkheid en pak zelf als coach de verantwoordelijkheid voor de keuze van de uitvoering op je. Dat maakt dat je zeer waarschijnlijk op een andere speler uitkomt, bij  iemand die graag een opdracht krijgt en die uitvoert - niet de creatieve speler die wel kijkt waar hij hem neemt en wellicht zelfs wacht op wat de keeper doet.

Dus zodra een strafschop toegekend wordt, gaat de vooraf aangewezen strafschoppennemer naar de coach en ontvangt de instructie voor de strafschop. Linksonder in de hoek, binnenkant schoen en laag over de grond. Punt, ik bedoel doelpunt!

Maar ja als elke strafschop erin gaat, ontneemt dat ook het kijkplezier en spanning. Waar wij in ons werk niet met publiek werken, kunnen wij er anders mee omgaan en gaan voor de hoogste kans om te scoren. Natuurlijk moeten we blijven zoeken naar eigenaarschap en verantwoordelijkheid bij medewerkers binnen organisaties.Ook moeten we blijven zoeken naar het vergroten daarvan, maar heb aandacht voor de grenzen en faciliteer waar nodig. Je zult zien dat als je de rollen, personen en verantwoordelijkheden logisch inricht, dit teleurstellingen voorkomt en de effectiviteit doet toenemen.

Chert Hento, eigenaar Bureau HTM, is inleider bij het netwerk voor directeuren van grote verenigingen, op 6 februari.