briljante successen

Elke deelnemer aan de DNA inspiratiesessie Briljante Mislukkingen kon ze noemen, de kleine, dagelijkse mislukking maar ook wel een grotere, beetje pijnlijke mislukking die je lang bijblijft. Paul Louis Iske daagt uit om te blijven experimenteren en leren.

Wie kent niet de ervaring: je hebt een fantastisch idee, je werkt het uit, iedereen enthousiast die je erover spreekt, maar als puntje bij paaltje komt, mislukt het helemaal. Dit is de ergste variant, nog vaker heb je een briljant idee en sneuvelt het al voor je het hebt kunnen of mogen uitvoeren en soms kan het dan ook nog zo zijn dat iemand anders, een jaar later, met exact hetzelfde idee een geweldig succes boekt. Dat is al jammer, maar het eerste is enorm jammer.

Om te kunnen experimenteren, innoveren en leren zijn mislukkingen onmisbaar. Maar je wilt ook af en toe een succes boeken. Daarom is het belangrijk om van je mislukkingen te leren, ook van je successen overigens. Volgens Paul Louis Iske, expert op het gebied van briljante mislukkingen, kan dat wellicht door je succes te zien als een mislukte mislukking. De paradox is dat we wel kleine mislukkingen accepteren, maar als het om een groot, complex project gaat, tolereren we het liever niet. Dat is eigenlijk onlogisch maar wel begrijpelijk.

Wat kun je dan doen? Je kunt je faalintelligentie ontwikkelen – patronen van mislukken herkennen – en daarmee kun je forward failing toepassen: van te voren bedenken waar het mis kan gaan. Overigens gaan projecten heel vaak mis in the last mile, in de toepassing, omdat we waren vergeten de organisatie en de mensen die met de briljante toepassing moeten gaan werken voor te bereiden en/of mee te veranderen.

Hoe doe je dat? Een van de belangrijkste tools die Iske aanrijkt zijn de zestien archetypen voor mislukken. Eén van de zestien heet: De lege plek aan tafel; niet alle relevante partijen zijn betrokken. Dit is er alvast één die verenigingen herkennen, net als: De verkeerde portemonnee; het voordeel van de een is het nadeel van de ander. Het is een goed idee om projecten te durven bekijken vanuit de verschillende mislukarchetypen. Meestal zullen 2 tot 4 van de archetypen het best passen om de mislukking te begrijpen of - na enige oefening - tijdig te voorzien. De archetypen kunnen je ook helpen de problemen te benoemen en te bespreken – en dat is altijd beter dan blind positief te ver door willen gaan of te snel stoppen en te veel aarzelen en ontwijken.

Je vindt de zestien archetypen in het boek Instituut voor Briljante Mislukkingen of op www.briljantemislukkingen.nl.  Bekijk een van je eigen mislukte projecten door deze brillen, en je zult er ongetwijfeld iets uit kunnen halen voor de toekomst. Al blijven sommige archetypen lastig te omzeilen, zoals De zwarte zwaan, die staat voor een factor die je niet had kunnen voorzien, denk aan de coronacrisis. De website www.brimis.nl verzamelt briljante mislukkingen. Als het toch briljant misgaat, kom je tot troost terecht tussen niet de minsten, denk aan de Floriade in Almere, de zeesluis van IJmuiden of de super snelle kabinetsformatie van 299 dagen.